Τι είναι η σκλήρυνση κατά πλάκας;

Η σκλήρυνση κατά πλάκας είναι μια δυνητικά ανασταλτική ασθένεια του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού (κεντρικού νευρικού συστήματος).

Στη σκλήρυνση κατά πλάκας, το ανοσοποιητικό σύστημα προσβάλλει το προστατευτικό περίβλημα (μυελίνη) που καλύπτει τις νευρικές ίνες και προκαλεί προβλήματα επικοινωνίας μεταξύ του εγκεφάλου και του υπόλοιπου σώματος. Τελικά, η ασθένεια μπορεί να προκαλέσει μόνιμη βλάβη ή επιδείνωση των νεύρων.

Από τι προκαλείται η σκλήρυνση κατά πλάκας;

Η αιτία της σκλήρυνσης κατά πλάκας είναι άγνωστη. Θεωρείται αυτοάνοση ασθένεια κατά την οποία το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού επιτίθεται στους ιστούς του. Αυτή η δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος καταστρέφει την λιπαρή ουσία που επικαλύπτει και προστατεύει τις νευρικές ίνες στον εγκέφαλο και στον νωτιαίο μυελό (μυελίνη).

Η μυελίνη μπορεί να συγκριθεί με το μονωτικό επίχρισμα στα ηλεκτρικά καλώδια. Όταν η προστατευτική μυελίνη έχει υποστεί βλάβη και εκτίθεται η νευρική ίνα, τα μηνύματα που ταξιδεύουν κατά μήκος αυτής της νευρικής ίνας μπορεί να επιβραδυνθούν ή να μπλοκαριστούν.

Δεν είναι σαφές γιατί η σκλήρυνση κατά πλάκας αναπτύσσεται σε μερικούς ανθρώπους και σε άλλα όχι.

Παθογένεια

Όπως αναφέρθηκε, η σκλήρυνση κατά πλάκας είναι μια αυτοάνοση διαταραχή που έχει σαν τελικό αποτέλεσμα την δημιουργία αντισωμάτων ενάντια στην βασική πρωτεΐνη της μυελίνης του ΚΝΣ.

Τα αυτοαντισώματα αυτά δεν καταστρέφουν το σύνολο της μυελίνης του ΚΝΣ, αλλά συγκεκριμένες περιοχές κάθε φορά, οι οποίες ονομάζονται εστίες ή πλάκες απομυελίνωσης.

Δεδομένου ότι η μυελίνη στο ΚΝΣ παίζει ουσιαστικό ρόλο στην μετάδοση της πληροφορίας από τον ένα νευρώνα στον άλλο, η καταστροφή της προκαλεί διακοπή της επικοινωνίας των διαφόρων τμημάτων του ΚΝΣ, με αποτέλεσμα την δυσχερή λειτουργία του.

Ποια είναι τα συμπτώματα της σκλήρυνσης κατά πλάκας;

Η συμπτωματολογία της σκλήρυνσης κατά πλάκας διαφέρει από ασθενή σε ασθενή, αλλά μπορεί να διαφέρει και από ώση σε ώση του ίδιου ασθενούς.

Τα σημάδια και τα συμπτώματα της σκλήρυνσης κατά πλάκας μπορεί να διαφέρουν από άτομο σε άτομο και κατά τη διάρκεια της νόσου ανάλογα με τη θέση των προσβεβλημένων νευρικών ινών. Τα συμπτώματα επηρεάζουν συχνά την κίνηση, όπως:

• Μούδιασμα ή αδυναμία σε ένα ή περισσότερα άκρα που εμφανίζεται συνήθως στη μία πλευρά του σώματός κάθε φορά, ή στα πόδια και στον κορμό
• Αίσθημα ηλεκτροπληξίας που συμβαίνει με ορισμένες κινήσεις του αυχένα, ειδικά κάμψη του λαιμού προς τα εμπρός (σύμπτωμα Lhermitte)
• Τρόμος, έλλειψη συντονισμού ή ασταθές βάδισμα

Κοινά είναι επίσης και τα προβλήματα όρασης, όπως:

• Μερική ή ολική απώλεια της όρασης, συνήθως σε ένα μάτι τη φορά, συχνά με πόνο κατά τη διάρκεια της κίνησης των ματιών
• Παρατεταμένη διπλή όραση
• Θολή όραση
• Η προσβολή του οπτικού νεύρου μπορεί να προκαλέσει θάμβο οράσεως (οπισθοβολική νευρίτις)

Τα συμπτώματα σκλήρυνσης κατά πλάκας μπορεί επίσης να περιλαμβάνουν:

• Παραμιλητό
• Κούραση
• Ζάλη
• Μυρμήγκιασμα ή πόνος σε διάφορες περιοχές του σώματος
• Προβλήματα με τη σεξουαλική λειτουργία, τη λειτουργία του εντέρου και της ουροδόχου κύστης

Υπάρχουν επιπλοκές από τη σκλήρυνση κατά πλάκας;

Η νόσος μπορεί να εξελίσσεται με ώσεις (δηλ. μπορεί να υπάρχουν περίοδοι ασθενείας και περίοδοι φαινομενικής ίασης) ή με προοδευτική επιδείνωση της συμπτωματολογίας στην πάροδο του χρόνου.

Οι σοβαρές και επαναλαμβανόμενες βλάβες της μυελίνης με την πάροδο του χρόνου αφήνουν μόνιμη συμπτωματολογία, η οποία πιο συχνά συνίσταται σε δυσαρθρία, τρόμο, νυσταγμό, παρέσεις άκρων, σπαστικότητα ή/και διαταραχές ούρησης. Η όραση διαταρράσεται, επειδή πολύ συχνά βλάπτονται τα οπτικά νεύρα (οπισθοβολβική νευρίτις) και ο παρατεταμένος κλινοστατισμός και η πτωχή κινητικότητα μπορούν να οδηγήσουν σε επιπλοκές. Γι αυτό, συνιστάται φυσιοθεραπευτική αγωγή.

Ποια είναι η θεραπεία της σκλήρυνσης κατά πλάκας;

Η βαρύτητα και η κλινική πορεία της νόσου διαφέρουν σημαντικά από ασθενή σε ασθενή με τη θεραπευτική αγωγή να βασίζεται κυρίως σε ανοσοκατασταλτικά – ανοσοτροποποιητικά φάρμακα, ψυχολογική υποστήριξη και φυσική αποκατάσταση.

Ένας εκπαιδευμένος φυσιοθεραπευτής του iphysio μπορεί να σας διδάξει ασκήσεις που θα σας βοηθήσουν να παραμείνετε δραστήριοι. Μπορείτε επίσης να μάθετε πώς να χρησιμοποιείτε ειδικό μπαστούνι, πατερίτσες ή άλλη βοηθητική συσκευή για να μετακινείστε πιο εύκολα.

Το μηχάνημα που χρησιμοποιείται στη θεραπεία τις σκλήρυνσης κατά πλάκας είναι το human tecar για χαλάρωση μυϊκών ινών, κινησιοθεραπεία – ενδυνάμωση και ηλεκτροθεραπεία με ρεύματα ems.

Επίσης, με τη φυσιοθεραπεία μπορούν να βελτιωθούν οι μυϊκοί σπασμοί και η δυσκαμψία (σπαστικότητα). Τεχνικές και ασκήσεις, όπως οι διατάσεις, μπορούν να βοηθήσουν εάν η κίνησή σας είναι περιορισμένη.

Έτσι, εάν έχετε προβλήματα με την κινητικότητα, μπορείτε μεταξύ άλλων να επωφεληθείτε από ένα πρόγραμμα ασκήσεων υπό την επίβλεψη ενός φυσιοθεραπευτή, αλλά και από ένα πρόγραμμα ειδικών ασκήσεων που ονομάζεται αιθουσαία αποκατάσταση, εάν έχετε προβλήματα με την ισορροπία.

Τέλος, ένας επαγγελματίας φυσιοθεραπευτής μπορεί να αξιολογήσει το χώρο του σπιτιού σας και να προτείνει προσαρμογές που μπορεί να είναι χρήσιμες στην καθημερινότητά σας.